လိႈင္သာယာရိွ အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ုံ တစ္ခုမွ ဒုစက္႐ုံမွဴး ဦးေအာင္ဝင္းျဖစ္ သူအား စက္႐ုံအတြင္း လုပ္ငန္းခြင္ က်န္းမာေရးေဆးစစ္ၿပီးေနာက္ စက္႐ုံ ပိုင္ရွင္မွ ႐ုတ္တရက္အလုပ္မွထုတ္ပစ္ လိုက္သည္ဆုိေသာ သတင္းက စက္႐ုံ တစ္ခုလံုးကို အုတ္ေအာ္ေသာင္းနင္း ျဖစ္သြားေစသည္။သို႔ေသာ္ လြန္ခဲ့ေသာ တစ္လက လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း ဝန္ထမ္းမ်ားအား ေဆးစစ္ၿပီးခ်ိန္၌ ဦးေအာင္ဝင္းထံ၌ HIV ပိုးေတြ႕ရိွသည္ဟူေသာ သတင္း ထြက္ေပၚလာမႈႏွင့္အတူ မၾကာမီရက္ ပိုင္းအတြင္းမွာပင္ သူ႕အား စက္႐ုံပိုင္ ရွင္က ေခၚေတြ႕ကာ လုပ္အားခ သံုးလ စာေပး၍ အလုပ္မွထုတ္ခဲ့သည့္အတြက္ ဒုစက္႐ုံမွဴး ဦးေအာင္ဝင္း ဘဝမွ ဆုိက္ ကားဆရာဦးေအာင္ဝင္းဘဝ သို႔ ေရာက္ ရိွသြားခဲ့သည္။
ဦးေအာင္ဝင္းရဲ႕ အလုပ္ျပဳတ္ခဲ့ သည့္စက္႐ံုမွ စက္႐ုံလုပ္သားတစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးညြန္႔တင္ (အမည္ေျပာင္း) က ”ကြၽန္ ေတာ့္မွာလည္း ငယ္ငယ္က မွားခဲ့တဲ့ အမွားတစ္ခုေၾကာင့္ HIV ပိုးကူးစက္ခံထားရေပမယ့္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြနဲ႔ အလုပ္ရွင္သိသြားရင္ အလုပ္ျဖဳတ္ပစ္ လိုက္မွာ၊ ကြၽန္ေတာ့္ကို ဝုိင္းၿပီးကဲ့ရဲ႕႐ႈတ္ ခ်ၾကမွာကို စုိးရိမ္တဲ့အတြက္ ဒီေရာဂါရိွ တာကို မေျပာရဲဘူး။ စက္႐ုံမွာ ေဆးစစ္ ၿပီဆုိရင္လည္း ေနမေကာင္းဘူးဆုိတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ ေရွာင္ေနရတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ HIV ပိုးကူးစက္ ခံထားရသည့္ အသက္ ၁၅ ႏွစ္မွ ၄၉ ႏွစ္ၾကားရိွ လူဦးေရႏွစ္သိန္းေက်ာ္ ရိွ သည့္အနက္ အသိပညာရွင္၊ အတတ္ ပညာရွင္မ်ားစြာႏွင့္ တပ္မေတာ္အရာရိွ မ်ားစြာ ပါဝင္ၿပီး ၎တုိ႔အား အလုပ္မွ ထုတ္ပယ္ျခင္း၊ အလုပ္မခန္႔ထားျခင္းတုိ႔ မွာ လူ႕စြမ္းအား အရင္းအျမစ္မ်ားစြာ ျဖဳန္းတီးရာေရာက္ေနသည္ဟု HIV ပိုး ကူးစက္ခံထားရသူမ်ား ကြန္ရက္အဖဲြ႕ ဥကၠ႒ဦးမ်ဳိးသန္႔ေအာင္က ေျပာသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ HIV ပိုးရိွသူမ်ား အေနျဖင့္ မည္မွ်ပင္အသိပညာ၊ အတတ္ပညာမ်ားစြာ ပိုင္ဆုိင္ကြၽမ္းက်င္ ထားၾကေသာ္လည္း အလုပ္အကိုင္ ရရိွေရးမွာ လူအမ်ားစုက အေၾကာင္းအမ်ဳိး မ်ဳိးေၾကာင့္ ထုိေရာဂါကူးစက္ခံထားရသူမ်ားအေပၚ ခဲြျခားဆက္ဆံျခင္းဟူေသာ တံတုိင္းမ်ားျဖင့္ ကာရံတားဆီးထား သည့္အတြက္ ထင္သေလာက္မလြယ္ ကူ။ ဦးေအာင္ဝင္းသည္ ထိုစက္႐ုံ၌ ဒုစက္႐ုံမွဴးအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္မွာ ဆယ္စုႏွစ္တစ္စုမွ် မကေတာ့။ ေအာက္ေျခဝန္ထမ္းမ်ားႏွင့္ သာမက စက္႐ုံပိုင္ရွင္ႏွင့္လည္း ညီအစ္ကိုရင္း တမွ် ရင္းႏွီးကြၽမ္းဝင္သူတစ္ဦးလည္း ျဖစ္သည္။
ခန္႔မွန္းေခ်အားျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ ငံရိွ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၏ ၉ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းက ထိုေရာဂါပိုးရိွေသာ ကြၽမ္း က်င္လုပ္သားမ်ားအား အလုပ္မခန္႔ ၾကေၾကာင္း Myanmar Business Coalition on AIDS (MBCA) မွ ေဒါက္တာ ေကဇင္စိုးက ဆုိသည္။လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း က်န္းမာေရး အရ ေဆးစစ္မႈသည္ လုပ္ငန္းလိုအပ္ ခ်က္အရ ေကာင္းမြန္ေသာ လကၡဏာ ျဖစ္ေသာ္လည္း တစ္ခါစစ္ေဆး႐ုံျဖင့္ HIV ပိုးရိွ၊ မရိွအား ခ်က္ခ်င္းသိႏုိင္ရန္ မလြယ္ကူသည့္အတြက္ လုပ္ငန္းခြင္ အတြင္းရိွ ဝန္ထမ္းတစ္ဦးဦးတြင္ HIV ပိုးကူးစက္ခံထားရမႈအား မသိႏုိင္ေပ။ ထုိေဆာင္ရြက္ခ်က္မွာ HIV ပိုးရိွသူ လုပ္သားမ်ားအား ခဲြျခားဆက္ဆံမႈတစ္ ခုပင္ျဖစ္သည့္အတြက္ ကုန္သည္/စက္ မႈအသင္းခ်ဳပ္လက္ေအာက္ရိွ ကုမၸဏီ ေပါင္း ၇၇ ခု၊ UNAIDS ႏွင့္ MBCA တု႔ိအၾကား သေဘာတူလက္မွတ္ေရးထုိး ကာ လုပ္ငန္းခြင္ အတြင္း ေဆးစစ္ျခင္း အားပယ္ဖ်က္ရန္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ေန သည္။
”စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက HIV နဲ႔ ပတ္ သက္ရင္ အသိပညာရိွၾကေပမယ့္ သူတုိ႔ ဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ လုပ္ငန္းခြင္မွာ HIV ပိုး မကူးစက္ေအာင္ ေဆးစစ္ျခင္းက အေကာင္းဆံုး နည္းလမ္းလို႔ ထင္ေန ၾကတယ္။ တကယ္က ဘယ္ေလာက္ပဲ ေဆးစစ္စစ္ HIV ပိုးက ေဆးစစ္ၿပီး ၆ ပတ္ကေန ၆ လၾကား ကာလမွာပဲ ေတြ႕ႏုိင္တဲ့အတြက္ ဒီနည္းလမ္းက အသံုးမဝင္ဘူး။ အဓိက အသံုးဝင္တာ က ဝန္ထမ္းေတြကို HIV နဲ႔ ပတ္သက္ တဲ့ ဗဟုသုတေပးျခင္းကသာ အေကာင္း ဆံုးျဖစ္သလို HIV ပိုးရိွတဲ့ ဝန္ထမ္းေတြ ကုိလည္း အလုပ္ကထုတ္ပစ္တာေတြ မလုပ္သင့္ဘဲ တျခားလူေတြ မသိေအာင္ လွ်ဳိ႕ဝွက္ေပးထားဖို႔နဲ႔ ခဲြျခားမႈ မလုပ္ဖို႔ လုိတယ္” ဟု ၎က ဆက္ေျပာသည္။ HIV ကူးစက္ခံထားရေသာ ဝန္ထမ္းမွ အျခားဝန္ထမ္းတစ္ဦးအား လုပ္ငန္းခြင္ အတြင္း ေရာဂါပိုး အလြယ္တကူ မကူးစက္ေစႏုိင္ သည့္ အတြက္ ထို အလုပ္သမားအား အလုပ္မွ ထုတ္ပစ္ ျခင္းသည္ ခဲြျခားဆက္ဆံရာ ေရာက္႐ုံမွ်မက ၎၏ စိတ္ပိုင္းဆုိင္ရာ၊ စားဝတ္ေနေရးႏွင့္ ဘဝရပ္တည္ေရးတုိ႔ကို ထိခိုက္ကာသက္တမ္းေစ့ မေနႏိုင္ေတာ့သည့္ဘဝ အေျခအေနမ်ားသုိ႔ ေရာက္ရိွသြားခဲ့ရသူ အမ်ားအျပားရိွ ေနသည္။
အကယ္၍ HIV ပိုးရိွၿပီး အလုပ္ လုပ္ကိုင္ႏုိင္စြမ္းရိွသူ ဝန္ထမ္းမ်ားအားလုပ္ငန္းရွင္ဘက္မွ အလုပ္ထုတ္ပစ္ျခင္း မျပဳခဲ့ပါက လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း အနည္းဆံုး ၁ဝ ႏွစ္ထက္မက တာဝန္ထမ္း ေဆာင္ႏုိင္မည္ ျဖစ္သည့္အျပင္ အေတြ႕ အႀကံဳရိွေသာ ဝန္ထမ္းေကာင္းတစ္ ေယာက္အားဆံုး႐ႈံးရမည္မဟုတ္။ အဆုိ ပါဝန္ထမ္း၏ စိတ္ဓာတ္စြမ္းအား ျမင့္တက္လာကာ လုပ္ငန္းအေပၚ သစၥာေစာင့္သိမႈႏွင့္အလုပ္လုပ္ႏုိင္စြမ္းမွာ ပိုမုိ ျမင့္တက္လာႏုိင္ေၾကာင္း၊ တစ္ဖက္တြင္ ထုိဝန္ ထမ္းႏွင့္ အဆုိပါ ဝန္ထမ္းအေပၚ မွီခို အားထားေနရသည့္ မိသားစုမ်ား၏ ဘဝရပ္တည္ေရး အတြက္လည္း အ ေထာက္အပံ့ေပးရာ ေရာက္ေၾကာင္း ေဒါက္တာေကဇင္စိုးက ဆုိသည္။
HIV ပိုးရိွသူေတြကုိ အလုပ္က ထုတ္မပစ္ဘဲ လက္ခံထားတဲ့အတြက္ ေအာင္ျမင္ေနတဲ့ ကုမၸဏီေတြ၊ အိမ္နီး ခ်င္းထုိင္းႏုိင္ငံမွာ အမ်ားအျပားပဲ။ သူတို႔ဆီကေန ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ တင္သြင္း ေနတဲ့ မုန္႔ထုတ္လုပ္ေရးကုမၸဏီတစ္ခု ဆုိရင္ HIV ပိုးရိွသူေတြနဲ႔ပဲ လုပ္ကိုင္ေန ၾကတာျဖစ္ၿပီး ေတာ္ေတာ္ လည္း ေအာင္ ျမင္တယ္” ဟု ၎က ေျပာသည္။ထို႔အျပင္ ထိုင္းအစိုးရကလည္း အားေပးသည့္အေနျဖင့္ ၎ကုမၸဏီ၏ ကုန္သြယ္ခြန္ကို အျခားကုမၸဏီမ်ားထက္ ၂ ရာခုိင္ႏႈန္းေလွ်ာ့ယူသည့္ သာဓကမ်ား ရိွၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္မူ ယခု
ဒီလိုမ်ဳိး မရိွဘဲ ခဲြျခားဆက္ဆံမႈမ်ားမွာ ေနရာ တုိင္းလိုလို၌ ရိွေနဆဲျဖစ္၍ အစိုးရႏွင့္ ျပည္သူအားလံုးက ဝိုင္းဝန္း တုိက္ဖ်က္ ရန္ လိုသည္ဟု ၎က ရွင္းျပသည္။ံHIV ပိုးရိွသူအား အလုပ္ထုတ္မႈ၊ မထုတ္မႈႏွင္ ့ပတ္သက္၍ ႏိုင္ငံတစ္ခုႏွင့္ တစ္ခု ျပ႒ာန္းခ်က္ မတူညီေသာ္လည္း ႏုိင္ငံျခားတုိင္းျပည္အမ်ားစုတြင္ HIV ပိုးရိွသူမ်ားအား ခဲြျခားမႈမရိွရန္ တိတိက် က် ဥပေဒျဖင့္ ျပ႒ာန္းေပးထားသည္။ ျပည္ပႏုိင္ငံမ်ား၏ အလုပ္သမားဥပေဒ တြင္ ဝန္ထမ္း၌ HIV ရိွပါက အလုပ္ မထုတ္ပစ္ရဘဲ ေစာင့္ေရွာက္မႈ ေပး ရမည္ဟု တိက်စြာ ေရးထားျခင္းမ်ဳိးရိွ ေၾကာင္း UNAIDS ဝန္ထမ္းေဟာင္း ေဒါက္တာ စိုးႏိုင္က ေျပာသည္။
”တခ်ဳိ႕ႏုိင္ငံေတြမွာ သူတုိ႔ကို ကာ ကြယ္ရမယ္ဆုိတာရိွတယ္။ ျမန္မာမွာေတာ့ မရိွဘူး” ဟု ၎ကေျပာသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္လည္းခဲြျခားမႈမရိွရဟူ၍ဥပေဒတြင္ တိတိက်က် ျပ႒ာန္းေပးပါက ပို၍ ေကာင္းမြန္မည္ဟု၎ကအႀကံျပဳသည္။အလုပ္သမားဥပေဒတုိ႔တြင္ မပါရိွ သလိုလုပ္သားမ်ား အခြင့္အေရး အမ်ား စုကိုကာကြယ္ရန္ေရးဆဲြထားသည့္ ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္တြင္ စတင္အသက္ ဝင္လာေတာ့ မည့္ လူမႈဖူလံုေရးဥပေဒ သစ္တြင္လည္း ံHIV ပိုးရိွသူမ်ားအား ခဲြျခားဆက္ဆံမႈ မရိွေစရန္ ျပ႒ာန္းထားျခင္းမ်ဳိး မပါရိွ ေၾကာင္း လူမႈဖူလံုေရးအဖဲြ႕ဥကၠ႒ ဦးယု လြင္ေအာင္က ေျပာသည္။ခုခံအားက်ဆင္းမႈ ေရာဂါတုိက္ ဖ်က္ေရး စီမံခ်က္ မန္ေနဂ်ာ ေဒါက္တာ ျမင့္ေရႊက HIV ရိွ၊ မရိွ ေသြးစစ္ျခင္း ျဖင့္မည္သို႔ေသာ အေျဖရသည္ျဖစ္ေစ ျပင္းထန္ေသာ စိတ္ေသာကႏွင့္ လူမႈေရး ျပႆနာ မ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္သည့္ အတြက္ ေလးေလးနက္နက္ ေဆြးေႏြး တုိင္ပင္ၿပီးမွသာ ကာယကံရွင္၏ဆႏၵ အတုိင္း စစ္ေဆးသင့္ၿပီး ရရိွလာေသာ အေျဖကုိလည္း လံုၿခံဳလွ်ဳိ႕ဝွက္ထားသင့္ ေၾကာင္း သူ႔အျမင္ကို ေျပာသည္။
ေအအုိင္ဒီအက္စ္ တုိက္ဖ်က္ေရး ျမန္မာႏုိင္ငံစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၏ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈအဖဲြ႕ (MBCA) က လုပ္ငန္းရွင္အေနျဖင့္ ေရာဂါကူးစက္ခံရသည့္ ဝန္ထမ္းအေပၚ ကိုယ္ခ်င္း စာစိတ္ထား၍ ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြးမႈ ခံယူေစျခင္း၊ လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း အျခား သူမ်ားမရိပ္မိေစရန္ HIV ။ဗႈီွ က်န္းမာေရးပညာေပးမႈ အစီအစဥ္မ်ား ျပဳလုပ္ျခင္း၊ က်န္းမာေရးႏွင့္လူမႈေရး အေထာက္အပံ့မ်ား ေပးျခင္းတုိ႔ကုိသာ ေဆာင္ရြက္သင့္ၿပီး ခဲြျခားပစ္ပယ္ အျပစ္တင္ျခင္း၊ ႏိွမ့္ခ်ဆက္ဆံျခင္း၊ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားေပါက္ၾကား ေစျခင္း၊ အလုပ္မွထုတ္ပယ္ရပ္ဆုိင္းျခင္း ႏွင့္ ေရာဂါရရိွလာပံုေနာက္ေၾကာင္း ျပန္စစ္ေဆးျခင္းတုိ႔ကို မလုပ္သင့္ ေၾကာင္း အႀကံျပဳထားသည္။HIV ရိွသူေတြကုိ အလုပ္ထုတ္ တာ၊ အလုပ္မခန္႔တာဟာ ခဲြျခားဆက္ဆံတာပါပဲ။ ခဲြျခားဆက္ဆံျခင္းရဲ႕ အဓိ္က အေၾကာင္းတရားကေတာ့ အေၾကာက္တရားပဲ။ လူေတြက ကိုယ္နဲ႔ မတူတဲ့ အယူအဆရိွတဲ့သူ၊ ကိုယ္နဲ႔မတူတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြကို မလိုလားဘူး။ အေျခခံအားျဖင့္ အေၾကာက္တရားပဲ။ ကိုယ္နဲ႔ မတူတဲ့ လူဆုိရင္ကုိယ့္အတြက္ အႏၲရာယ္ရိွတယ္ထင္ၿပီး ခဲြျခားဆက္ဆံၾကတယ္။ ခဲြျခားဆက္ဆံတဲ့ သူေတြဟာ HIV ေရာဂါရိွသူေတြအေပၚ မေကာင္းတာလုပ္လို႔ ျဖစ္တာဆုိၿပီး ေျပာၾကတယ္။ ခဲြျခားၾကတယ္။ အဲဒီလူေတြကို HIV/AIDS ပညာေပးေတြ လုပ္ေတာ့လည္း ဒီလူေတြကစာရိတၱ မေကာင္းလို႔ ျဖစ္ရတာဆုိၿပီး ခဲြျခားဆက္ဆံၾကျပန္ တယ္။ သတိၱနည္းတဲ့သူေတြသာ ခဲြျခားဆက္ဆံတယ္။ ခဲြျခားဆက္ဆံသူေတြ ဟာ လူတန္းစားရဲ႕ သဘာဝ နားမလည္ျခင္းနဲ႔ လက္မခံျခင္းပဲ။ ဒီလုိ ခဲြျခား ဆက္ဆံေနတာဟာ ဗဟုသုတနည္းလုိ႔ လည္းပါတယ္။ အမွန္က HIV ပိုး ကူး စက္ခံထားရသူေတြကုိ က႐ုဏာေပးရမယ္။ ခဲြျခားဆက္ဆံမႈဟာ ခဲြျခားဆက္ဆံသူေတြက ပိုၿပီး ရွက္ဖို႔ေကာင္းသလို၊ ပိုၿပီးလည္း စိတ္ဓာတ္နိမ့္က်တယ္” ဟု NLD ပါတီဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္က AIDSျဖင့္ကြယ္လြန္သူမ်ား အတြက္ ေအာက္ေမ့ဖြယ္မီးထြန္းဆု ေတာင္းပဲြတြင္ ေျပာသည္။
HIV/AIDS ႏွင့္ပတ္သက္၍ အသိပညာျဖန္႔ေဝမႈမ်ား ျပည္တြင္း၌ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျပဳလုပ္လ်က္ရိွသည္ ဆိုေသာ္လည္း ထိုေရာဂါသည္မ်ားအ ေပၚ ခဲြျခားဆက္ ဆံမႈမွာေလ်ာ့က်သြား ျခင္းမရိွ။ HIV ပိုးရိွသူမ်ားကိုပစ္ပယ္ ျခင္း၊ အလုပ္ထုတ္ပယ္ျခင္းမ်ား ေနရာ အႏွံ႔ရိွေနဆဲ ပင္ျဖစ္၍ HIV/AIDS ကူးဆက္ခံ ေရာဂါေဝဒ နာရွင္ အမ်ားစု မွာ အလုပ္လက္မဲ့ျဖင့္ ဘဝရပ္တည္ေရး မွာ ခက္ခဲေနဆဲၿမဲျဖစ္သည္။
သူရထြန္း၊ မာလာသန္း
Popular Myanmar News Journal
ဦးေအာင္ဝင္းရဲ႕ အလုပ္ျပဳတ္ခဲ့ သည့္စက္႐ံုမွ စက္႐ုံလုပ္သားတစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးညြန္႔တင္ (အမည္ေျပာင္း) က ”ကြၽန္ ေတာ့္မွာလည္း ငယ္ငယ္က မွားခဲ့တဲ့ အမွားတစ္ခုေၾကာင့္ HIV ပိုးကူးစက္ခံထားရေပမယ့္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြနဲ႔ အလုပ္ရွင္သိသြားရင္ အလုပ္ျဖဳတ္ပစ္ လိုက္မွာ၊ ကြၽန္ေတာ့္ကို ဝုိင္းၿပီးကဲ့ရဲ႕႐ႈတ္ ခ်ၾကမွာကို စုိးရိမ္တဲ့အတြက္ ဒီေရာဂါရိွ တာကို မေျပာရဲဘူး။ စက္႐ုံမွာ ေဆးစစ္ ၿပီဆုိရင္လည္း ေနမေကာင္းဘူးဆုိတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ ေရွာင္ေနရတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ HIV ပိုးကူးစက္ ခံထားရသည့္ အသက္ ၁၅ ႏွစ္မွ ၄၉ ႏွစ္ၾကားရိွ လူဦးေရႏွစ္သိန္းေက်ာ္ ရိွ သည့္အနက္ အသိပညာရွင္၊ အတတ္ ပညာရွင္မ်ားစြာႏွင့္ တပ္မေတာ္အရာရိွ မ်ားစြာ ပါဝင္ၿပီး ၎တုိ႔အား အလုပ္မွ ထုတ္ပယ္ျခင္း၊ အလုပ္မခန္႔ထားျခင္းတုိ႔ မွာ လူ႕စြမ္းအား အရင္းအျမစ္မ်ားစြာ ျဖဳန္းတီးရာေရာက္ေနသည္ဟု HIV ပိုး ကူးစက္ခံထားရသူမ်ား ကြန္ရက္အဖဲြ႕ ဥကၠ႒ဦးမ်ဳိးသန္႔ေအာင္က ေျပာသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ HIV ပိုးရိွသူမ်ား အေနျဖင့္ မည္မွ်ပင္အသိပညာ၊ အတတ္ပညာမ်ားစြာ ပိုင္ဆုိင္ကြၽမ္းက်င္ ထားၾကေသာ္လည္း အလုပ္အကိုင္ ရရိွေရးမွာ လူအမ်ားစုက အေၾကာင္းအမ်ဳိး မ်ဳိးေၾကာင့္ ထုိေရာဂါကူးစက္ခံထားရသူမ်ားအေပၚ ခဲြျခားဆက္ဆံျခင္းဟူေသာ တံတုိင္းမ်ားျဖင့္ ကာရံတားဆီးထား သည့္အတြက္ ထင္သေလာက္မလြယ္ ကူ။ ဦးေအာင္ဝင္းသည္ ထိုစက္႐ုံ၌ ဒုစက္႐ုံမွဴးအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္မွာ ဆယ္စုႏွစ္တစ္စုမွ် မကေတာ့။ ေအာက္ေျခဝန္ထမ္းမ်ားႏွင့္ သာမက စက္႐ုံပိုင္ရွင္ႏွင့္လည္း ညီအစ္ကိုရင္း တမွ် ရင္းႏွီးကြၽမ္းဝင္သူတစ္ဦးလည္း ျဖစ္သည္။
ခန္႔မွန္းေခ်အားျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ ငံရိွ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၏ ၉ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းက ထိုေရာဂါပိုးရိွေသာ ကြၽမ္း က်င္လုပ္သားမ်ားအား အလုပ္မခန္႔ ၾကေၾကာင္း Myanmar Business Coalition on AIDS (MBCA) မွ ေဒါက္တာ ေကဇင္စိုးက ဆုိသည္။လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း က်န္းမာေရး အရ ေဆးစစ္မႈသည္ လုပ္ငန္းလိုအပ္ ခ်က္အရ ေကာင္းမြန္ေသာ လကၡဏာ ျဖစ္ေသာ္လည္း တစ္ခါစစ္ေဆး႐ုံျဖင့္ HIV ပိုးရိွ၊ မရိွအား ခ်က္ခ်င္းသိႏုိင္ရန္ မလြယ္ကူသည့္အတြက္ လုပ္ငန္းခြင္ အတြင္းရိွ ဝန္ထမ္းတစ္ဦးဦးတြင္ HIV ပိုးကူးစက္ခံထားရမႈအား မသိႏုိင္ေပ။ ထုိေဆာင္ရြက္ခ်က္မွာ HIV ပိုးရိွသူ လုပ္သားမ်ားအား ခဲြျခားဆက္ဆံမႈတစ္ ခုပင္ျဖစ္သည့္အတြက္ ကုန္သည္/စက္ မႈအသင္းခ်ဳပ္လက္ေအာက္ရိွ ကုမၸဏီ ေပါင္း ၇၇ ခု၊ UNAIDS ႏွင့္ MBCA တု႔ိအၾကား သေဘာတူလက္မွတ္ေရးထုိး ကာ လုပ္ငန္းခြင္ အတြင္း ေဆးစစ္ျခင္း အားပယ္ဖ်က္ရန္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ေန သည္။
”စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက HIV နဲ႔ ပတ္ သက္ရင္ အသိပညာရိွၾကေပမယ့္ သူတုိ႔ ဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ လုပ္ငန္းခြင္မွာ HIV ပိုး မကူးစက္ေအာင္ ေဆးစစ္ျခင္းက အေကာင္းဆံုး နည္းလမ္းလို႔ ထင္ေန ၾကတယ္။ တကယ္က ဘယ္ေလာက္ပဲ ေဆးစစ္စစ္ HIV ပိုးက ေဆးစစ္ၿပီး ၆ ပတ္ကေန ၆ လၾကား ကာလမွာပဲ ေတြ႕ႏုိင္တဲ့အတြက္ ဒီနည္းလမ္းက အသံုးမဝင္ဘူး။ အဓိက အသံုးဝင္တာ က ဝန္ထမ္းေတြကို HIV နဲ႔ ပတ္သက္ တဲ့ ဗဟုသုတေပးျခင္းကသာ အေကာင္း ဆံုးျဖစ္သလို HIV ပိုးရိွတဲ့ ဝန္ထမ္းေတြ ကုိလည္း အလုပ္ကထုတ္ပစ္တာေတြ မလုပ္သင့္ဘဲ တျခားလူေတြ မသိေအာင္ လွ်ဳိ႕ဝွက္ေပးထားဖို႔နဲ႔ ခဲြျခားမႈ မလုပ္ဖို႔ လုိတယ္” ဟု ၎က ဆက္ေျပာသည္။ HIV ကူးစက္ခံထားရေသာ ဝန္ထမ္းမွ အျခားဝန္ထမ္းတစ္ဦးအား လုပ္ငန္းခြင္ အတြင္း ေရာဂါပိုး အလြယ္တကူ မကူးစက္ေစႏုိင္ သည့္ အတြက္ ထို အလုပ္သမားအား အလုပ္မွ ထုတ္ပစ္ ျခင္းသည္ ခဲြျခားဆက္ဆံရာ ေရာက္႐ုံမွ်မက ၎၏ စိတ္ပိုင္းဆုိင္ရာ၊ စားဝတ္ေနေရးႏွင့္ ဘဝရပ္တည္ေရးတုိ႔ကို ထိခိုက္ကာသက္တမ္းေစ့ မေနႏိုင္ေတာ့သည့္ဘဝ အေျခအေနမ်ားသုိ႔ ေရာက္ရိွသြားခဲ့ရသူ အမ်ားအျပားရိွ ေနသည္။
အကယ္၍ HIV ပိုးရိွၿပီး အလုပ္ လုပ္ကိုင္ႏုိင္စြမ္းရိွသူ ဝန္ထမ္းမ်ားအားလုပ္ငန္းရွင္ဘက္မွ အလုပ္ထုတ္ပစ္ျခင္း မျပဳခဲ့ပါက လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း အနည္းဆံုး ၁ဝ ႏွစ္ထက္မက တာဝန္ထမ္း ေဆာင္ႏုိင္မည္ ျဖစ္သည့္အျပင္ အေတြ႕ အႀကံဳရိွေသာ ဝန္ထမ္းေကာင္းတစ္ ေယာက္အားဆံုး႐ႈံးရမည္မဟုတ္။ အဆုိ ပါဝန္ထမ္း၏ စိတ္ဓာတ္စြမ္းအား ျမင့္တက္လာကာ လုပ္ငန္းအေပၚ သစၥာေစာင့္သိမႈႏွင့္အလုပ္လုပ္ႏုိင္စြမ္းမွာ ပိုမုိ ျမင့္တက္လာႏုိင္ေၾကာင္း၊ တစ္ဖက္တြင္ ထုိဝန္ ထမ္းႏွင့္ အဆုိပါ ဝန္ထမ္းအေပၚ မွီခို အားထားေနရသည့္ မိသားစုမ်ား၏ ဘဝရပ္တည္ေရး အတြက္လည္း အ ေထာက္အပံ့ေပးရာ ေရာက္ေၾကာင္း ေဒါက္တာေကဇင္စိုးက ဆုိသည္။
HIV ပိုးရိွသူေတြကုိ အလုပ္က ထုတ္မပစ္ဘဲ လက္ခံထားတဲ့အတြက္ ေအာင္ျမင္ေနတဲ့ ကုမၸဏီေတြ၊ အိမ္နီး ခ်င္းထုိင္းႏုိင္ငံမွာ အမ်ားအျပားပဲ။ သူတို႔ဆီကေန ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ တင္သြင္း ေနတဲ့ မုန္႔ထုတ္လုပ္ေရးကုမၸဏီတစ္ခု ဆုိရင္ HIV ပိုးရိွသူေတြနဲ႔ပဲ လုပ္ကိုင္ေန ၾကတာျဖစ္ၿပီး ေတာ္ေတာ္ လည္း ေအာင္ ျမင္တယ္” ဟု ၎က ေျပာသည္။ထို႔အျပင္ ထိုင္းအစိုးရကလည္း အားေပးသည့္အေနျဖင့္ ၎ကုမၸဏီ၏ ကုန္သြယ္ခြန္ကို အျခားကုမၸဏီမ်ားထက္ ၂ ရာခုိင္ႏႈန္းေလွ်ာ့ယူသည့္ သာဓကမ်ား ရိွၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္မူ ယခု
ဒီလိုမ်ဳိး မရိွဘဲ ခဲြျခားဆက္ဆံမႈမ်ားမွာ ေနရာ တုိင္းလိုလို၌ ရိွေနဆဲျဖစ္၍ အစိုးရႏွင့္ ျပည္သူအားလံုးက ဝိုင္းဝန္း တုိက္ဖ်က္ ရန္ လိုသည္ဟု ၎က ရွင္းျပသည္။ံHIV ပိုးရိွသူအား အလုပ္ထုတ္မႈ၊ မထုတ္မႈႏွင္ ့ပတ္သက္၍ ႏိုင္ငံတစ္ခုႏွင့္ တစ္ခု ျပ႒ာန္းခ်က္ မတူညီေသာ္လည္း ႏုိင္ငံျခားတုိင္းျပည္အမ်ားစုတြင္ HIV ပိုးရိွသူမ်ားအား ခဲြျခားမႈမရိွရန္ တိတိက် က် ဥပေဒျဖင့္ ျပ႒ာန္းေပးထားသည္။ ျပည္ပႏုိင္ငံမ်ား၏ အလုပ္သမားဥပေဒ တြင္ ဝန္ထမ္း၌ HIV ရိွပါက အလုပ္ မထုတ္ပစ္ရဘဲ ေစာင့္ေရွာက္မႈ ေပး ရမည္ဟု တိက်စြာ ေရးထားျခင္းမ်ဳိးရိွ ေၾကာင္း UNAIDS ဝန္ထမ္းေဟာင္း ေဒါက္တာ စိုးႏိုင္က ေျပာသည္။
”တခ်ဳိ႕ႏုိင္ငံေတြမွာ သူတုိ႔ကို ကာ ကြယ္ရမယ္ဆုိတာရိွတယ္။ ျမန္မာမွာေတာ့ မရိွဘူး” ဟု ၎ကေျပာသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္လည္းခဲြျခားမႈမရိွရဟူ၍ဥပေဒတြင္ တိတိက်က် ျပ႒ာန္းေပးပါက ပို၍ ေကာင္းမြန္မည္ဟု၎ကအႀကံျပဳသည္။အလုပ္သမားဥပေဒတုိ႔တြင္ မပါရိွ သလိုလုပ္သားမ်ား အခြင့္အေရး အမ်ား စုကိုကာကြယ္ရန္ေရးဆဲြထားသည့္ ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္တြင္ စတင္အသက္ ဝင္လာေတာ့ မည့္ လူမႈဖူလံုေရးဥပေဒ သစ္တြင္လည္း ံHIV ပိုးရိွသူမ်ားအား ခဲြျခားဆက္ဆံမႈ မရိွေစရန္ ျပ႒ာန္းထားျခင္းမ်ဳိး မပါရိွ ေၾကာင္း လူမႈဖူလံုေရးအဖဲြ႕ဥကၠ႒ ဦးယု လြင္ေအာင္က ေျပာသည္။ခုခံအားက်ဆင္းမႈ ေရာဂါတုိက္ ဖ်က္ေရး စီမံခ်က္ မန္ေနဂ်ာ ေဒါက္တာ ျမင့္ေရႊက HIV ရိွ၊ မရိွ ေသြးစစ္ျခင္း ျဖင့္မည္သို႔ေသာ အေျဖရသည္ျဖစ္ေစ ျပင္းထန္ေသာ စိတ္ေသာကႏွင့္ လူမႈေရး ျပႆနာ မ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္သည့္ အတြက္ ေလးေလးနက္နက္ ေဆြးေႏြး တုိင္ပင္ၿပီးမွသာ ကာယကံရွင္၏ဆႏၵ အတုိင္း စစ္ေဆးသင့္ၿပီး ရရိွလာေသာ အေျဖကုိလည္း လံုၿခံဳလွ်ဳိ႕ဝွက္ထားသင့္ ေၾကာင္း သူ႔အျမင္ကို ေျပာသည္။
ေအအုိင္ဒီအက္စ္ တုိက္ဖ်က္ေရး ျမန္မာႏုိင္ငံစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၏ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈအဖဲြ႕ (MBCA) က လုပ္ငန္းရွင္အေနျဖင့္ ေရာဂါကူးစက္ခံရသည့္ ဝန္ထမ္းအေပၚ ကိုယ္ခ်င္း စာစိတ္ထား၍ ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြးမႈ ခံယူေစျခင္း၊ လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း အျခား သူမ်ားမရိပ္မိေစရန္ HIV ။ဗႈီွ က်န္းမာေရးပညာေပးမႈ အစီအစဥ္မ်ား ျပဳလုပ္ျခင္း၊ က်န္းမာေရးႏွင့္လူမႈေရး အေထာက္အပံ့မ်ား ေပးျခင္းတုိ႔ကုိသာ ေဆာင္ရြက္သင့္ၿပီး ခဲြျခားပစ္ပယ္ အျပစ္တင္ျခင္း၊ ႏိွမ့္ခ်ဆက္ဆံျခင္း၊ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားေပါက္ၾကား ေစျခင္း၊ အလုပ္မွထုတ္ပယ္ရပ္ဆုိင္းျခင္း ႏွင့္ ေရာဂါရရိွလာပံုေနာက္ေၾကာင္း ျပန္စစ္ေဆးျခင္းတုိ႔ကို မလုပ္သင့္ ေၾကာင္း အႀကံျပဳထားသည္။HIV ရိွသူေတြကုိ အလုပ္ထုတ္ တာ၊ အလုပ္မခန္႔တာဟာ ခဲြျခားဆက္ဆံတာပါပဲ။ ခဲြျခားဆက္ဆံျခင္းရဲ႕ အဓိ္က အေၾကာင္းတရားကေတာ့ အေၾကာက္တရားပဲ။ လူေတြက ကိုယ္နဲ႔ မတူတဲ့ အယူအဆရိွတဲ့သူ၊ ကိုယ္နဲ႔မတူတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြကို မလိုလားဘူး။ အေျခခံအားျဖင့္ အေၾကာက္တရားပဲ။ ကိုယ္နဲ႔ မတူတဲ့ လူဆုိရင္ကုိယ့္အတြက္ အႏၲရာယ္ရိွတယ္ထင္ၿပီး ခဲြျခားဆက္ဆံၾကတယ္။ ခဲြျခားဆက္ဆံတဲ့ သူေတြဟာ HIV ေရာဂါရိွသူေတြအေပၚ မေကာင္းတာလုပ္လို႔ ျဖစ္တာဆုိၿပီး ေျပာၾကတယ္။ ခဲြျခားၾကတယ္။ အဲဒီလူေတြကို HIV/AIDS ပညာေပးေတြ လုပ္ေတာ့လည္း ဒီလူေတြကစာရိတၱ မေကာင္းလို႔ ျဖစ္ရတာဆုိၿပီး ခဲြျခားဆက္ဆံၾကျပန္ တယ္။ သတိၱနည္းတဲ့သူေတြသာ ခဲြျခားဆက္ဆံတယ္။ ခဲြျခားဆက္ဆံသူေတြ ဟာ လူတန္းစားရဲ႕ သဘာဝ နားမလည္ျခင္းနဲ႔ လက္မခံျခင္းပဲ။ ဒီလုိ ခဲြျခား ဆက္ဆံေနတာဟာ ဗဟုသုတနည္းလုိ႔ လည္းပါတယ္။ အမွန္က HIV ပိုး ကူး စက္ခံထားရသူေတြကုိ က႐ုဏာေပးရမယ္။ ခဲြျခားဆက္ဆံမႈဟာ ခဲြျခားဆက္ဆံသူေတြက ပိုၿပီး ရွက္ဖို႔ေကာင္းသလို၊ ပိုၿပီးလည္း စိတ္ဓာတ္နိမ့္က်တယ္” ဟု NLD ပါတီဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္က AIDSျဖင့္ကြယ္လြန္သူမ်ား အတြက္ ေအာက္ေမ့ဖြယ္မီးထြန္းဆု ေတာင္းပဲြတြင္ ေျပာသည္။
HIV/AIDS ႏွင့္ပတ္သက္၍ အသိပညာျဖန္႔ေဝမႈမ်ား ျပည္တြင္း၌ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျပဳလုပ္လ်က္ရိွသည္ ဆိုေသာ္လည္း ထိုေရာဂါသည္မ်ားအ ေပၚ ခဲြျခားဆက္ ဆံမႈမွာေလ်ာ့က်သြား ျခင္းမရိွ။ HIV ပိုးရိွသူမ်ားကိုပစ္ပယ္ ျခင္း၊ အလုပ္ထုတ္ပယ္ျခင္းမ်ား ေနရာ အႏွံ႔ရိွေနဆဲ ပင္ျဖစ္၍ HIV/AIDS ကူးဆက္ခံ ေရာဂါေဝဒ နာရွင္ အမ်ားစု မွာ အလုပ္လက္မဲ့ျဖင့္ ဘဝရပ္တည္ေရး မွာ ခက္ခဲေနဆဲၿမဲျဖစ္သည္။
သူရထြန္း၊ မာလာသန္း
Popular Myanmar News Journal
0 comments:
Post a Comment