ရခိုင္ပဋိပကၡအေရး အစိုးရကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းမႈ ကင္တားနား ေ၀ဖန္

ရခိုင္ျပည္နယ္မွာျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ ကိစၥေတြအေပၚ အစိုးရအဖြဲ႔အစည္းအဆင့္ဆင့္ဟာ ထိေရာက္စြာ ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္း မႈမရွိဘဲ စြမ္းေဆာင္ရည္ အားနည္းသလို စံုစမ္း စစ္ေဆး ေျဖရွင္းခ်င္တဲ့ ဆႏၵလည္းမရွိဘူးလို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးမွဴး ေတာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တားနား (Tomás Ojea Quintana) က ေျပာလိုက္ပါတယ္။
 
ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔၀င္ ႏုိင္ငံတခုျဖစ္တာနဲ႔အညီ ႏုိင္ငံတကာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြအတိုင္း လိုက္နာ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုတယ္လို႔လည္း ေထာက္ျပပါတယ္။ အျပည့္အစံုကုိ ရန္ကုန္ကေန ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက သတင္းေပးပို႔ ထားပါတယ္။
 
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္က ပရိန္ေက်းရြာမွာ ဇြန္လ ၄ ရက္ေန႔က ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဆႏၵျပမႈတစ္ခုကို လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြက ပစ္ခတ္ႏွိမ္နင္းတဲ့အတြက္ ဆႏၵျပသူအမ်ဳိးသမီး ၃ ဦး ေသဆံုးၿပီး ေနာက္ထပ္ အမ်ဳိးသား ၃ ဦးနဲ႔ အမ်ဳိးသမီး ၂ ဦးတို႔ ထိခိုက္ ဒဏ္ရာရခဲ့တဲ့ ျဖစ္ရပ္အေပၚ အစိုးရက ထိေရာက္စြာ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ မရွိဘူးလုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးစံုစမ္း စစ္ေဆးေရးမႉး ေတာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တားနား (Tomás Ojea Quintana) က ေ၀ဖန္ ေျပာဆိုလိုက္တာပါ။
 
ရခုိင္ျပည္နယ္အေရးကိစၥမွာ အစိုးရဟာ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူေတြကို အျပစ္ေပး အေရးယူမႈ အားနည္းတာ၊  စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ အားနည္းေတြတာေၾကာင့္ ထိခိုက္နစ္နာတာေတြ ရွိေနတယ္လို႔ မစၥတာ ကင္တားနား က ေျပာပါတယ္။
 
"ဒီျဖစ္ရပ္မွာဆိုရင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ လူမႈအ၀န္းအ၀ိုင္းကို ထိခိုက္ေနပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အစိုးရမွာ တာ၀န္ရွိၿပီး ဒါဟာ ႏုိင္ငံတကာ လိုက္နာလုပ္ေဆာင္ရမယ့္ တာ၀န္ပါ။ ဒီတာ၀န္ေတြကို လိုက္နာ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ အေရးႀကီးၿပီး တကယ္တမ္း စံုစမ္း စစ္ေဆးဖို႔ ၫႊြန္းဆို ေဖာ္ျပထားတာမ်ဳိး ရခုိင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡ စံုစမ္းစစ္ေဆးရဲ႕ေကာ္မရွင္ရဲ႕ အၾကံျပဳခ်က္ေတြထဲမွာ က်ေနာ္တို႔ မေတြ႔ရပါဘူး။" လို႔ မစၥတာ ကင္တားနားက ေျပာပါတယ္။
 
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က အၾကမ္းဖက္မႈေတြအတြင္း ေနအိမ္ေတြ ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရၿပီးတဲ့ေနာက္ ပရိန္ေက်းရြာမွာ အိုးအိမ္သစ္ေတြ ျပန္ေဆာက္ ေပးဖို႔ အဆိုျပဳတဲ့ေနရာအေပၚ ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပၾကတဲ့ လူအုပ္ထဲကို ရဲတပ္ဖြဲ႔က ပစ္ခတ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ အမ်ဳိးသမီး သံုးဦး ေသဆံုး ခဲ့ၾကရတာျဖစ္တယ္လုိ႔ ဇြန္လ ၁၁ ရက္ေန႔စြဲနဲ႔ မစၥတာကင္တားနားရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္ထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
 
အဲဒီကအေျခအေနကို အတိအက်သိရဖို႔အတြက္ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး႐ံုးနဲ႔ ရဲတပ္ဖြဲ႔တို႔ကို ဗီြအိုေအက ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းခဲ့ေပမဲ့ တာ၀န္ရွိသူေတြက ေျဖဆုိုဖို႔ ျငင္းခဲ့ပါတယ္။
 
ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို တာ၀န္ရွိသူအဆင့္ဆင့္က စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈနဲ႔ အျပစ္ေပးအေရးယူမႈ ထိထိ ေရာက္ေရာက္ မလုပ္တာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အဓိကအားျဖင့္ အခ်က္ႏွစ္ခ်က္ကို မစၥတာ ကင္တားနားက ေထာက္ျပပါတယ္။
 
"ပထမဆံုးအေနနဲ႔ကေတာ့ စြမ္းေဆာင္ရည္ အားနည္းတယ္ဆိုတာ ရွင္းပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဒီႏွစ္အတြင္း က်ေနာ္ ေတြ႔ခဲ့ရတာက ေတာ့ လုပ္ေဆာင္လိုစိတ္လည္း အားနည္းတယ္ဆုိတာပါပဲ။ ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ဒီအခ်က္ကို ေဒသဆိုင္ရာအဆင့္မွာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေတြ႔ရသလို တခ်ဳိ႕ေသာ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဆင့္ တာ၀န္ရွိသူေတြဟာလည္း ရခုိင္ျပည္နယ္က မူဆလင္ အ၀န္းအ၀ိုင္းကို ဆန္႔က်င္ၿပီး ဘာေတြျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာကို စံုစမ္းစစ္ေဆးခ်င္တဲ့ ဆႏၵအားနည္းတာကို က်ေနာ္ေတြ႔ရပါတယ္။" လို႔ မစၥတာ ကင္တားနားကေျပာပါတယ္။
 
ရခုိင္ပဋိပကၡ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ရဲ႕ အစီရင္ခံစာ တစိတ္တပိုင္းကို သူ႔အေနနဲ႔ ေထာက္ခံႀကိဳဆိုေပမဲ့ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြအတြင္း ဘာေတြ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တယ္ဆုိတာကို စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔ အႀကံေပးထားတာ မပါတဲ့အေပၚ သူ ေ၀ဖန္ခဲ့ပါတယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။
 
အၾကမ္းဖက္မႈဒဏ္ကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ခံစားခဲ့ၾကရတာဟာ မူဆလင္ အ၀န္းအ၀ိုင္းသာမဟုတ္ဘဲ ရခိုင္လူမ်ဳိးေတြဟာလည္း ထိခိုက္ခံစားခဲ့ၾကရတယ္ဆုိတာကို သူေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။
မစၥတာ ကင္တားနားဟာ ရခုိင္ျပည္နယ္ကို သြားေရာက္ခဲ့ဖူးသူျဖစ္ၿပီး အဲဒီက လူမႈအ၀န္းအ၀ိုင္း ႏွစ္ခုစလံုးနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းတာေတြ လုပ္ခဲ့ဖူးသူပါ။
 
ဒါေၾကာင့္လည္း သူ႔အေနနဲ႔ အဲဒီကလူထုရဲ႕ အျမင္သေဘာထားနဲ႔ ခံစားခ်က္ေတြကို ေကာင္းေကာင္း နားလည္တယ္လုိ႔ဆိုပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာမွ တခ်ဳိ႕ေသာ ေဒသခံေတြဟာ ရခုိင္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢရဲ႕ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ပံုေတြ၊ သူကိုယ္တုိင္ရဲ႕ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ပံုေတြအေပၚ အေတာ္ေလး ေ၀ဖန္ေျပာဆိုၾကတယ္ဆုိတာကို သူ သိရွိနားလည္ထားၿပီး ပဋိပကၡျဖစ္တဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးမွာ ဒီလိုသေဘာထားရွိၾကတာကို နားလည္ႏုိင္ပါတယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။
 
ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ကို စၿပီး တည္ေထာင္ဖြဲ႔စည္းခ်ိန္ကတည္းက ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အဖြဲ႔၀င္အျဖစ္ ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး ကုလသမဂၢရဲ႕ တစိတ္တပိုင္းျဖစ္တာေၾကာင့္ ကုလသမဂၢ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ေတြကို လုိက္နာရမယ့္ တာ၀န္ရွိပါတယ္လို႔ မစၥတာ ကင္တားနားက ေထာက္ျပပါတယ္။
 
"ျပႆနာက လူေတြဟာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြရဲ႕ အက်ဳိးဆက္ေတြကို ခံစားေနၾကရၿပီး ဒီအခ်ိန္မွာ တာ၀န္ရွိတာက အစိုးရပါပဲ။ ပထမဆံုးအေနနဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ရပ္တန္႔ေအာင္၊ ဒုတိယအေနနဲ႔ က်ေနာ့္ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္ထဲမွာ ေျပာထားတဲ့အတိုင္း အေလးအနက္ထားၿပီးေတာ့ ေစ့စပ္ စနစ္က်စြာ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈလုပ္ၿပီးေတာ့ က်ဴးလြန္သူေတြကို အျပစ္ေပး အေရးယူဖို႔ အေရးႀကီးတဲ့ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကို အစိုးရအေနနဲ႔ ခ်မွတ္ဖို႔ လိုပါတယ္။" လို႔ မစၥတာ ကင္တားနားက ေျပာပါတယ္။
 
ကုလသမဂၢဟာ ရခုိင္ျပည္နယ္က လူမႈအ၀န္းအ၀ိုင္းႏွစ္ခုစလံုးကိုသာမကဘဲ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ခ်င္းျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္ စသည္အားျဖင့္ ေဒသအသီးသီးက ေဘးဒုကၡေရာက္ေနသူေတြအတြက္ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီေတြကို ခြဲျခားမႈမရွိဘဲ ကူညီ ေပးအပ္ေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းျဖစ္ပါတယ္လုိ႔ ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနဆိုင္ရာ အထူးစံုစမ္း စစ္ေဆးေရးမွဴး ေတာမတ္စ္ အုိေဟး ကင္တားနားက ဗီြအိုေအနဲ႔ သီးျခား ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခန္းအတြင္း အခုိင္အမာ ေျပာခဲ့ပါတယ္။မစၥတာ ကင္တားနားဟာ ရခုိင္ျပည္နယ္ကို သြားေရာက္ခဲ့ဖူးသူျဖစ္ၿပီး အဲဒီက လူမႈအ၀န္းအ၀ိုင္း ႏွစ္ခုစလံုးနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းတာေတြ လုပ္ခဲ့ဖူးသူပါ။